XII Zjazd Katedr i Zakładów Systemów Politycznych
Opole, 25-26 kwietnia 2024 r.
Współczesne systemy polityczne: kryzys czy szansa na nowe rozwiązania?
Symptomatyczną dla drugiej dekady XXI wieku jest narastająca polaryzacja, prowadząca do paraliżu istniejących instytucji. „Zawieszone” parlamenty, wielomiesięczne negocjacje w sprawie tworzenia nowych rządów, pierwszy raz w historii odwołany speaker Izby Reprezentantów Kongresu USA – to niewątpliwe przykłady istotnych napięć w systemach politycznych. Inna, równie poważna kwestia to brak odporności instytucji systemu na działania naruszające reguły. Wszystko to może być diagnozą kryzysu, ale też może stanowić bodziec do poszukiwania nowych rozwiązań. W ramach XII Zjazdu Katedr i Zakładów Systemów Politycznych pojawi się namysł nie tyle nad zjawiskami kryzysowymi, ile nad możliwymi zmianami, mogącymi prowadzić do wytworzenia nowej, ale i trwałej równowagi w systemach politycznych.
Szczególnie interesujące wydaje się poszukiwanie odpowiedzi na dwa pytania:
- W których obszarach można oczekiwać na nowe rozwiązania instytucjonalne?
- Czy i jak łączyć „stare” z „nowym”?
Uczestników Zjazdu zaprosiliśmy do refleksji w ramach trzech paneli dyskusyjnych:
I. Mechanizmy kontroli i równowagi
Poważnym problemem we współczesnych systemach politycznych jest osłabianie
i ograniczanie demokracji poprzez niekonstytucyjne naruszanie kompetencji instytucji, a także zmienianie sposobu ich funkcjonowania. Czy i jak można wzmocnić istniejące instytucje systemu przed tego typu naruszeniami? Jaką rolę mogłaby w tym wymiarze pełnić profesjonalna służba cywilna?
II. Wybory – procedury i aktorzy
Czy wybory w swoim obecnym kształcie, jako sposób wyłaniania organów władzy publicznej, wciąż jeszcze dobrze wypełniają swoją rolę? Dlaczego coraz więcej elekcji kończy się wynikiem, który uniemożliwia sprawne tworzenie egzekutywy? Co robią (a co mogłyby zrobić) partie polityczne – główni aktorzy biorący udział w wyborach – by akt wyborczy był dla obywatela realnym i znaczącym działaniem politycznym?
III. Decentralizacja
Czy decentralizacja władzy, rozwijanie rozmaitych form samorządności, może pozwolić na „odciążenie” centrum systemu politycznego od napięć i konfliktów utrudniających efektywne funkcjonowanie? Czy oddolna mobilizacja obywateli, ruchy społeczne i aktywizm mogą wzmocnić efektywność istniejących instytucji lub też stać się szansą na znajdowanie nowych kierunków ich zmiany i rozwoju?
Komitet Organizacyjny:
- Prof. dr hab. Katarzyna Sobolewska-Myślik
- Dr Ewa Skrabacz
- Dr Piotr Klimontowski
PATRONAT HONOROWY
