prof. dr hab. Zbigniew Machelski

Profesor zwyczajny – Kierownik Katedry Systemów Politycznych i Administracyjnych

Politolog, profesor zwyczajny, kierownik Katedry Systemów Politycznych w Instytucie Politologii Uniwersytetu Opolskiego. Zajmuje się teorią demokracji, systemami politycznymi, strukturami terytorialnymi państwa, partiami i systemami partyjnymi oraz opozycją polityczną. Szczególną pozycję w jego dorobku naukowym mają prace poświęcone Włochom i systemowi politycznemu Republiki Włoskiej.

ORCID: 0000-0001-8663-1177

 

  • teoria demokracji
  • systemy polityczne
  • struktury terytorialne państwa
  • partie i systemy partyjne
  • opozycja polityczna

 

Monografie:

  • Opozycja polityczna w Europie. Ujęcie porównawcze, Warszawa 2016.
  • Struktury terytorialne państwa, Warszawa 2015.
  • System polityczny Włoch, Warszawa 2010.
  • Wprowadzenie do polityki społecznej, Opole 2005.
  • Opozycja w systemie demokracji parlamentarnej. Wielka Brytania, Niemcy, Włochy, Warszawa 2001.
  • Mechanizm funkcjonowania systemu partyjnego Republiki Włoskiej, Katowice 1993.
  • Strategia polityczna Włoskiej Partii Komunistycznej, Warszawa 1988.

Prace pod redakcją:

  • Europa Środkowo-Wschodnia jako obszar wielu kultur i polityk. Studia historyczne i Politologiczne ofiarowane Profesorowi Nikołajowowi Iwanowowi (redakcja naukowa wspólnie z Aleksandrem Kwiatkiem), Opole 2020.
  • Demokracja polska na początku drugiej dekady XXI wieku (redakcja naukowa i współautor), Opole 2013 (Wprowadzenie, s. 7–12; Modele demokracji i demokracja III Rzeczpospolitej, s. 13–62; Dynamika podziału politycznego, s. 199–231).
  • Grupy interesu. Teorie i działanie (współredaktor naukowy i współautor), Toruń 2003 (Wstęp, s. 5–7; Grupy producentów żywności transgenicznej w erze biotechnologii i globalizacji, s. 339–357).

Artykuły w pracach pod redakcją:

  • Narodowo-etniczna i geopolityczna specyfika Kresów Południowo-Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, [w:] Europa Środkowo-Wschodnia jako obszar wielu kultur i polityk. Studia historyczne i Politologiczne ofiarowane Profesorowi Nikołajowowi Iwanowowi, red. A. Kwiatek, Z. Machelski, Opole 2020, s. 221–259.
  • Polityczny podział władzy: relacje rząd – opozycja, [w:] Interpretacje i reinterpretacje podziału władzy, red. B. Szmulik, J. Szymanek, Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2020, s. 143–162.
  • Polityka publiczna, zarządzanie lokalne, modele samorządu terytorialnego, [w:] Na drodze do wyjaśnienia problemów politycznych. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Markowi Barańskiemu, red. A. Czyż, S. Kubas, Katowice 2018, s. 472–487.
  • Kilka uwag dotyczących demokratyzacji, podmiotowości państwa oraz rozliczalności w programie i działalności centroprawicy polskiej (przed i po wyborach w 2015 r.), [w:] Państwo w czasach zmiany, red. M. Pietraś, I. Hofman, S. Michałowski, Lublin 2018, s. 111–138.
  • Relations between government and opposition, [w:] Polish Political System. An Introduction, ed. J. Szymanek, Warszawa 2018, s. 178-199.
  • Qaility of Polish democracy, [w:] Polish Political System. An Introduction, ed. J. Szymanek, Warszawa 2018, s. 218-236.
  • Opozycja i jakość demokracji w Polsce po 1989 roku, [w:] Rola opozycji w systemach demokratycznych, red. K. Łabędź, Kraków 2016, s. 89-115.
  • „Mediokratija” ta model demokratiji w Polszczi pisla 1989 roku, [w:] Informacijno-komunikacijna demokratija, red. S. O. Dowhyj, Wyd. SWS Panasenko I. M., Sumy 2015, s. 160–176.
  • System rządów w ujęciu porównawczym. Uwagi metodologiczne, [w:] Systemy rządów w perspektywie porównawczej, red. J. Szymanek, Warszawa 2014, s. 34–59.
  • Włochy: między autonomią lokalną, unitaryzmem, regionalizmem i federalizmem, [w:] Ustrój polityczny państwa. Polska, Europa, Świat, red. S. Sułowski, J. Szymanek, Warszawa 2013, s. 365–382.
  • Podział polityczny i szanse opozycji (w Polsce), [w:] Antynomie polityczności. Artykuły, eseje i szkice dedykowane Profesor Barbarze Goli, red. K. Milkner, L. Rubisz, Opole 2013, s. 37–45.
  • Reżim faszystowski we Włoszech. Ideologia nowego autorytaryzmu, [w:] Włochy i stosunki polsko-włoskie w XX wieku. Studia z dziejów idei, historii i kultury, red. M. Białokur, A. Karbowiak, Opole 2012, s. 79–109.
  • Elementy ciągłości i zmiany w polityce zagranicznej Włoch w okresie rządów centrolewicy, [w:] Zachód w globalnej i regionalnej polityce międzynarodowej, red. A. R. Bartnicki, E. Kużelewska, Toruń 2009, s. 185–200.
  • Demokracja i federalizm, [w:] W poszukiwaniu modelu demokratycznego, red. S. Zyborowicz, Toruń 2009, s. 122–136.
  • Społeczny wymiar strategii rozwoju województwa opolskiego, [w:] Silesia – de te fabula narratur. Teksty ofiarowane Profesorowi Michałowi Lisowi, Opole 2009, s. 457–465.
  • Lokalny wymiar opozycji i koalicji partyjnych [w:] Polityka lokalna. Właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Toruń 2008, s. 221–238.
  • Opozycja polityczna usprawniająca mechanizm funkcjonowania demokracji, [w:] Studia z nauk społecznych i humanistycznych (Acta Universitas Wratislaviensis no 3034), red. J. Juchnowski, M.S. Wolański, Wrocław 2008, s. 500–509.
  • Społeczne elementy Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 2000–2015 (współautor), [w:] Śląsk 2020. Czynniki i strategie rozwoju, red. Z.M. Nowak, R. Rauziński, Opole 2007, s. 140–158.
  • Słabość instytucjonalna opozycji w Polsce, [w:] Idee – instytucje – demokracja. Instytucjonalizacja polskiej transformacji ustrojowej, red. L. Rubisz, Toruń 2006, s.117–138.
  • Demokracja pod stałą kontrolą. Odniesienie wzorców opozycji w III RP do modeli w Europie Zachodniej, [w:] Demokracja, społeczeństwo, globalizacja. W kręgu problemów współczesnej demokracji, red. A.W. Jabłoński, Z. Nowak, Opole 2005, s. 137–159.
  • Przywódca opozycji w demokracji plebiscytarnej, [w:] Przywództwo polityczne. Teorie i rzeczywistość, red. L. Rubisz, K. Zuba, Toruń 2004, s. 179–196.
  • Wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania procesu instytucjonalizacji Sojuszu Lewicy Demokratycznej, [w:] Polska lewica w XX wieku historia – ludzie – idee, red. T. Ślęzak, M. Śliwa, Kraków 2004, s. 330–346.
  • Nowa socjaldemokracja wobec wyzwań globalizacji, [w:] Wymiary globalizacji. Aspekty polityczno-kulturowe, red. Z.M. Nowak, Opole 2002, s. 263–285.
  • Opozycja w systemie parlamentarnym Włoch, [w:] Opozycja w systemach demokratycznych i niedemokratycznych, red. K. Łabędź, M. Mikołajczyk, Kraków 2001, s. 167–177.

Artykuły w czasopismach naukowych:

  • The system of government and the opposition in Poland after the 2015 parliamentary elections, „Studia Politologiczne” 2021, vol. 60, s. 210–237.

  •  

    Dwuizbowy parlament i reformy instytucjonalne w Republice Włoskiej, „Przegląd Europejski” 2019, nr 1, s. 93-116.

  • Główne założenia projektu zmian konstytucyjnych w programie politycznym Prawa i Sprawiedliwości, „Horyzonty Polityki” 2018, vol. 9, nr 28, s. 73-91.
  • Rozliczalność jako element jakości procesu demokratycznego w systemie instytucjonalnym III Rzeczypospolitej, „Przegląd Sejmowy” 2018, nr 1 (144), s. 61–87.
  • Modele ustrojowe opozycji parlamentarnej w strukturze systemu politycznego Zjednoczonego Królestwa, Republiki Federalnej Niemiec i V Republiki Francuskiej, “Przegląd Sejmowy” 2017, nr 3 (140), s. 21-44.
  • Niektóre problemy związane z opozycją polityczną, „Polityka i Społeczeństwo” 2016, nr 1 (14), s. 12-25.
  • Lokalny wymiar polityki publicznej, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2015, nr 18, s. 73-88.
  • Modele parlamentów dwuizbowych. Ujęcie porównawcze, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2012, nr 13, s. 148-165.
  • Racja państwa i demokracji, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2012, vol. 33, s. 252–268.
  • Jak Włochy i Włosi radzili sobie z kryzysem, [w:] „Toruńskie Studia Polsko-Włoskie VII”, red. nauk. Z. Witkowski, C. Bronowski, Toruń 2011, s. 67–86.
  • Ułomność demokracji III RP (model genetyczny), [w:] Bariery współczesnej demokracji – perspektywa polska, „Chorzowskie Studia Polityczne ” 2011, nr 4, red. nauk. Łukasz Wawrowski, Chorzów 2011, s. 37–57.
  • Mafia i państwo włoskie, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2008, nr 9, s. 121–142.
  • Giovanni Sartori, czyli po włosku o demokracji, „Dyskurs” 2005, nr 2, s. 160–165.
  • Etapy instytucjonalizacji Sojuszu Lewicy Demokratycznej jako partii politycznej, „Myśl Socjaldemokratyczna” 2003, nr 2, s. 22–36.
  • Strategia opozycji, „Myśl Socjaldemokratyczna” 2002, nr 2, s. 60–73.
  • Status opozycji parlamentarnej w Republice Włoskiej, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 5, s. 70–88.
  • Polityczne problemy globalizacji, „Myśl Socjaldemokratyczna” 2001, nr 3, s. 45–57.
  • Seminarium magisterskie
  • Struktury terytorialne państw
  • Współczesne systemy polityczne

Collegium Civitas pokój312
telefon: 77 / 452 74 77 (z sieci UO: 7477)
e-mail: zmachelski@uni.opole.pl

Kontakt w języku polskim.