Projekt stawia sobie za cel utworzenie w Euroregionie Pradziad (ERP) sieci współpracy czeskich i polskich szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich oraz ich nauczycieli. Ta sieć pomoże włączyć do współpracy transgranicznej wyraźnie większą liczbą nauczycieli niż obecnie. Ten główny cel będą następnie uzupełniać cele szczegółowe: a) w ścisłej współpracy z przedstawicielami ERP motywowanie szkół z czeskiej i polskiej części ERP do podjęcia współpracy, b) pomoc w określeniu takich mechanizmów współpracy, które ułatwią realizację analizy współpracy transgranicznej c) formułowanie zaleceń dla przedstawicieli władz, odpowiedzialnych za rozwój współpracy transgranicznej w edukacji, d) zaproponowanie/zidentyfikowanie przykładów dobrych praktyk, które są obecne we współpracy zagranicznej w dziedzinie edukacji, e) próba stwierdzenia, czy studenci z obu stron granicy są przygotowani do przezwyciężenia bariery mentalnej i odbycia części swoich studiów po drugiej stronie granicy.

W ramach projektu zostanie zrealizowanych pięć głównych działań, wszystkie jednak będą wynikać i nawiązywać do tego wstępnego i najbardziej zasadniczego, mianowicie utworzenia sieci kooperacyjnej szkół ERP. Konkretny zakres działalności tej sieci kooperacyjnej zostanie następnie określony na podstawie analizy tego, czy i w jaki sposób potencjał współpracy transgranicznej znajduje odbicie w narodowych, wojewódzkich i lokalnych dokumentach strategicznych poświęconych edukacji. W działaniu drugim członkowie sieci będą badać, czy i w jaki sposób same szkoły uwzględniają w swoim nauczaniu fakt, że leżą w rejonie pogranicza. Działania te wymagają zaangażowania nauczycieli z ERP oraz naukowców i studentów obu partnerskich szkół wyższych. W ramach działania trzeciego, studenci z obu szkół i nauczyciele szkół podstawowych i średnich z obu stron granicy będą, w formie wspólnych seminariów i ćwiczeń terenowych, przeprowadzać wywiady i badania kwestionariuszowe. Działanie czwarte będzie na poziomie mikro weryfikować, czy uczniowie (głównie szkół średnich) z ERP są mentalnie przygotowani do studiowania po drugiej stronie granicy.

Nazwa projektu: Śląsk i problematyka pułapki średniego dochodu – czeskie i polskie perspektywy regionalne
Numer rejestracyjny projektu: CZ.11.4.120/0.0/0.0/16_013/0002404
Harmonogram realizacji projektu: 1. 12. 2020 – 31. 11. 2021

Zespół badawczy ze strony  czeskiej: JUDr. Marie Sciskalová, Ph.D., Ing. Lucie Kamrádová, Ph.D., Mgr. Lukáš Vomlela, Ph.D.

Zespół badawczy ze strony polskiej. dr hab. Rafał Riedel, Orof. UO, mgr Nikola Starzec, mgr Katarzyna Daniel

Celem projektu jest rozwój współpracy w obszarze edukacyjnym i naukowym pomiędzy Uniwersytetem Opolskim i Uniwersytetem Śląskim w Opawie, wzmocnić współpracę między częścią pracowników akad. i kontakty między studentami obu instytucji. Problem, który zamierzamy rozwiązać, definiujemy jako brak wystarczającej perspektywy regionalnej w definiowaniu celów rozwoju społeczno – gospodarczego. Transgraniczna współpraca regionalna pozwala widzieć taki obszar jak Śląsk jako jeden region gospodarczy.

Problem, który zamierzamy rozwiązać, definiujemy jako brak wystarczającej perspektywy regionalnej w definiowaniu celów rozwoju społeczno – gospodarczego. Oczywiście istnieją regionalne programy operacyjne (związane z dystrybucją funduszy unijnych – takich jak: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, czy Europejski Fundusz Spójności), jednak są one podporządkowane i opracowywane w odniesieniu do programów rozwojowych wyższego szczebla, w tym przede wszystkim poziomu państwa narodowego. Tymczasem, transgraniczna współpraca regionalna, pozwalająca widzieć taki obszar jak Śląsk, jako jeden region gospodarczy, umożliwia wydostanie się z pułapki państwowo-centrycznej perspektywy. Narodowe strategie rozwojowe dostrzegają – w całej swojej złożoności – problem pułapki średniego dochodu. Jednak widzą ją jako część problemu gospodarki narodowej, nie zaś jako problem regionalny. Tymczasem różnice międzyregionalne wewnątrz wielu państw europejskich (w tym w Polsce i Republice Czeskiej) pozostają znaczące, ich uwarunkowania – strukturalne i, jako takie, wymagają odpowiedzi w postaci precyzyjnych programów rozwojowych, które umożliwiłyby im uniknięcie pułapki średniego dochodu.

Śląsk przez wieki był obszarem etnicznej, narodowej religijnej (etc.) multi-kulturowości, stanowiąc dom dla Polaków, Czechów, Niemców, Żydów i przedstawicieli wielu innych narodowości. Różnorodnie kształtowała się też w historii jego przynależność państwowa. Dzisiejszy podział Śląska stanowi jedną z wielu historycznych konfiguracji granicznych, jednocześnie wewnątrz-unijne granice państwowe odgrywają coraz bardziej rolę symboliczną. Wiele opracowań analitycznych postuluje widzieć takie obszary jak zagłębie przemysłowe Ostrava-Rybnik-Katowice, jako obszar, który powinien być objęty spójną strategią rozwojową.

Dlatego zaproponowany projekt chce widzieć całość Śląska jako obszar jednolitego rozwoju gospodarczego i jego autorzy zamierzają dokonać analizy przesłanek rozwojowych, pozwalających uniknąć pułapki średniego dochodu.  Przedsięwzięcie takie wymaga transgranicznej współpracy pomiędzy ekspertami i instytucjami naukowymi, takimi jak Uniwersytet Opolski i Uniwersytet Śląski w Opawie.

Podjęte działania:

1. prelekcja dr. Joanny Podgórskiej-Rykały, Deliberacyjne innowacje służące podnoszeniu jakości (współrządzenia w transgranicznej polityce regionalnej
   18 maja 2021, 12:30-13:15, (Zoom)
   Szczegóły organizacyjne
   

Realizacja projektu współfinansowanego ze środków programu Interreg V-A Republika Czeska-Polska za pośrednictwem Funduszu Mikroprojektów 2014-2020 w Euroregionie Silesia

Kluczowe działania projektu:
KA nr 0 – Przygotowanie projektu (4/2019-2/2020)
KA nr 1 – Zarządzanie projektem (12/2020-11/2021)
KA nr 2 – Wstępny warsztat naukowy (1/2021-2/2021), PL
KA nr 3 – Naukowe wykłady (3/2021-10/2021), CZ a PL
KA nr 4 – Badania (1/2021-10/2021), CZ a PL
KA nr 5 – Podsumowująca końcowa konferencja naukowa (9/2021-11/2021), CZ

Partnerzy projektu

Wnioskodawca: SLEZSKÁ UNIVERZITA V OPAVĚ, FAKULTA VEŘEJNÝCH POLITIK V OPAVĚ
Polski partner projektowy: UNIWERSYTET OPOLSKI, WYDZIAŁ NAUK O POLITYCE I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

Całkowite wydatki, z tego współfinansowane UE:

Całkowite wydatki projektu: 23 122,32 EUR
Współfinansowanie z EFRR: 19 653,96 EUR

Publikacje podsumowujące: CZ, EN, PL